«Νεκρή» δημοσιογραφία!

Της ΝΤΙΝΑΣ ΒΑΓΕΝΑ

Η ανεξάρτητη, ερευνητική δημοσιογραφία βλάπτει σοβαρά την υγεία στη Ρωσία. Η πλέον θανάσιμη χώρα στην ευρωπαϊκή ήπειρο για τους δημοσιογράφους, βρίσκεται μάλιστα μέσα στην πρώτη πεντάδα των επικινδυνότερων χωρών του κόσμου για τη ζωή και τη σωματική ακεραιότητα ανθρώπων των ΜΜΕ, σύμφωνα με στοιχεία καταγεγραμμένα από διεθνείς δημοσιογραφικές οργανώσεις, όπως η Διεθνής Ομοσπονδία Δημοσιογράφων (IFJ), το Διεθνές Ινστιτούτο Τύπου (ΙΡΙ) και οι Δημοσιογράφοι Χωρίς Σύνορα (RSF).

Οι δύο «διάσημες» δολοφονίες: Αννα Πολιτκόφσκαγια (κάτω), 2006 και Ναταλία Εστεμίροβα, 2009 (φωτ. ΑΠΕ, Reurers) Δεν είναι μόνο οι πλέον «διάσημες» ανεξιχνίαστες, μυστηριώδεις δολοφονίες της Αννας Πολιτκόφσκαγια (το 2006) και της Ναταλίας Εστεμίροβα (το 2009) που και οι δύο συνδύαζαν δημοσιογραφία και ακτιβισμό υπέρ των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και εξέφραζαν κριτικά την αντίθεσή τους στην πολιτική του Κρεμλίνου και ειδικά του Βλαντιμίρ Πούτιν στην Τσετσενία. Δεν είναι μόνο οι έξι καταγεγραμμένες «περίεργες» και ανεξιχνίαστες δολοφονίες ανθρώπων των ΜΜΕ πέρσι και οι δύο μέσα στους πρώτους πέντε μήνες φέτος. Είναι και δεκάδες άλλα περιστατικά βίας εναντίον ανθρώπων του γραπτού, ραδιοτηλεοπτικού ή διαδικτυακού Τύπου που με τάση αύξουσα τα τελευταία χρόνια διαδραματίζονται σε όλη τη Ρωσία και που σαφείς και αποχρώσες ενδείξεις εμπλέκουν σε αυτά ως δράστες, συνεργούς ή ηθικούς αυτουργούς, ανθρώπους είτε της τοπικής μαφίας είτε των κατά τόπους αρχών.
* Στις 20 Ιανουαρίου πέθανε στο νοσοκομείο του Τομσκ της Σιβηρίας ο Κονσταντίν Ποπόφ, της εβδομαδιαίας τοπικής εφημερίδας Τόμσκαγια Γκαζέτα, μετά από δύο εβδομάδες σε κώμα: Τον είχαν κυριολεκτικά σκοτώσει στο ξύλο στο κεντρικό αστυνομικό τμήμα της πόλης, όπου είχε κρατηθεί χωρίς να του απαγγελθούν κατηγορίες. Οι αστυνομικοί επιχείρησαν να δικαιολογηθούν στους τρομοκρατημένους γιατρούς του νοσοκομείου, ισχυριζόμενοι ότι ο δημοσιογράφος ήταν... μεθυσμένος.
* Στις 18 Μαΐου, πάλι στο Τομσκ, ο 44άχρονος Μαρκ Μίνιν, δημοσιογράφος της ρωσικής τηλεόρασης και ιδιοκτήτης της εταιρείας τηλεοπτικών παραγωγών «Η Ογδοη Μέρα», γνωστός για τα επικριτικά του σχόλια για την επίσημη πολιτική, μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο με σοβαρά τραύματα από σφαίρες καουτσούκ στο χέρι, το στήθος και το ισχίο. Τον είχαν πυροβολήσει άγνωστοι μέσα από αυτοκίνητο. Η σύζυγός του Ιριάνα απέδωσε τα όσα έπαθε ο άνδρας της στην κριτική προς το Κρεμλίνο στάση του.
* Στις 18 Μαρτίου, στο Καλίνινγκραντ, βρέθηκε κατακρεουργημένος στο διαμέρισμά του ο Μάξιμ Ζούεφ, πασίγνωστος στην περιοχή ως «ενοχλητικός» διαδικτυακός δημοσιογράφος και μπλόγκερ, πρώην συντάκτης των τοπικών εφημερίδων Καλινινγκράντσκαγια Πράβντα και Στράνα Καλίνινγκραντ. Δεν ήταν ο πρώτος που είχε γίνει στόχος «αγνώστων».
* Στις 16 Νοεμβρίου 2009, λίγους μήνες πριν, άλλη δημοσιογράφος του Καλίνινγκραντ, η Ολγα Κοτόβσκαγια, συνιδιοκτήτρια του ανεξάρτητου τοπικού ραδιοτηλεοπτικού σταθμού Κασκάντ, σκοτώθηκε πέφτοντας από παράθυρο του 14ου ορόφου συγκροτήματος διαμερισμάτων της πόλης. Ο εισαγγελέας βιάστηκε να κλείσει τον φάκελο της υπόθεσης ως «αυτοκτονία», παρά την περί του αντιθέτου επιμονή συγγενών, φίλων, συναδέλφων της και πολιτικών παραγόντων της περιοχής που πιστεύουν ακράδαντα ότι δολοφονήθηκε: Είχε εμπλακεί σε μακροχρόνια δικαστική διαμάχη για τον έλεγχο του σταθμού με τον πρώην κυβερνήτη του Καλίνινγκραντ Βλαντιμίρ Πίγκοροφ.
* Στις 26 Απριλίου, στο Σότσι, ο Αρκάντι Λάντερ, αρχισυντάκτης της τοπικής εφημερίδας Μεστνάγια, ξυλοκοπήθηκε βάναυσα με σιδερόδεργες από δύο αγνώστους που εισέβαλαν στο διαμέρισμά του σπάζοντας την πόρτα. Οι αρχές επιχείρησαν να παρουσιάσουν την επίθεση ως απόπειρα ληστείας, όμως τίποτε δεν είχε αφαιρεθεί από το διαμέρισμα. Ο εκεί επικεφαλής του Κομμουνιστικού Κόμματος Γιούρι Τζαγκανίγια εξέφρασε την πεποίθηση ότι η επίθεση εναντίον του δημοσιογράφου είχε πολιτικά κίνητρα επειδή «είχε ενοχλήσει πολλούς», αποκαλύπτοντας πριν από τις τελευταίες τοπικές εκλογές περιπτώσεις διαφθοράς με εμπλεκόμενους διοικητικούς αξιωματούχους της περιοχής.