Περιοδικά & Internet: εκεί που υπάρχει Στρατηγική

Η εικόνα που συνοδεύει το άρθρο είναι από διαφήμιση σε αμερικάνικο περιοδικό ειδικού τύπου. ‘Σερφάρουμε στο Internet – Κολυμπάμε στα περιοδικά’ είναι ο τίτλος που αποδίδει μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα προσέγγιση στο θέμα «ανταγωνισμός των Μέσων Ενημέρωσης στην εποχή των Ηλεκτρονικών Μέσων».

Η οπτική που εμπεριέχει η συγκεκριμένη διαφήμιση είναι εξαιρετικά ενδιαφέρουσα – και για όσους ενδιαφέρονται, ίσως και χρήσιμη. Γιατί δείχνει πως οι εκδότες περιοδικών στην Αμερική (γιατί η διαφήμιση δεν μπορεί να «έπαιξε» μόνο στο περιοδικό «Tennis» από όπου και την αλιεύσαμε εμείς) έχουν χαράξει μια συγκεκριμένη προσέγγιση στο ερώτημα «τι κάνουμε με τον ανταγωνισμό από το Internet;». Η προσέγγιση αυτή είναι απλή: δεν το ανταγωνιζόμαστε – το αντιμετωπίζουμε σαν «συμπληρωματικό» των εντύπων μας.

 

Στον αντίποδα βρίσκονται οι Έλληνες εκδότες, που δεν έχουν χαράξει καμία στρατηγική – ή μάλλον χαράσσουν μια καινούργια στρατηγική κάθε χρόνο! Η αρχή έγινε με το in.gr του ΔΟΛ το οποίο παρουσιάστηκε στα τέλη του περασμένου αιώνα και στο οποίο είχαν επενδυθεί τεράστια ποσά και είχαν εξαγγελθεί αντίστοιχα τεράστια διαφημιστικά έσοδα. Μισθωμένα κυκλώματα με κάθε ένα από τους ISPs της εποχής, τεράστια συστήματα υποδομής, προσωπικό σύνταξης και άλλα υψηλού κόστους κινήσεις και εκτιμήσεις για εκατοντάδες εκατομμύρια (δραχμές) εσόδων. Λίγα χρόνια μετά εμφανίστηκε το ειδησεογραφικό site του flash.gr (σήμερα nooz.gr) με ανάλογες προοπτικές, ενώ οι υπόλοιποι εκδότες αντιμετώπιζαν το καινούργιο μέσο με οτιδήποτε από διστακτικότητα μέχρι εχθρικότητα. Οι ειδήσεις που εμφανίζονταν από τα κλασσικά Μέσα και αφορούσαν στο νέο Μέσο σχετίζονταν πάντα με παραπλανήσεις ανηλίκων, κυκλώματα πορνογραφίας και υποκλοπές ευαίσθητων οικονομικών δεδομένων. Παράλληλα επικράτησαν πιο «λογικές» προσεγγίσεις με πιο ενδεικτική την κίνηση «συνεργασίας» μεταξύ flash.gr / in.gr που συνένωσαν συντακτικές ομάδες, μείωσαν κόστη λειτουργίας, χρησιμοποίησαν σχετικούς πόρους από τις έντυπες δραστηριότητες, κλπ.

 

Μετά ήρθε η Δεύτερη Εποχή της «επανάστασης του Internet» για τους έλληνες εκδότες. Τα έντυπά τους απόκτησαν (κάποια) παρουσία στο Internet αλλά παρέμενε εμφανής η έλλειψη συγκεκριμένης, μακρόπνοης στρατηγικής. Σε μερικές περιπτώσεις η ηλεκτρονική έκδοση ήταν μια περίληψη της έντυπης, σε άλλες ήταν απλή αρχειοθέτηση παλαιότερων τευχών και σε ελάχιστες περιπτώσεις εμφανίστηκε κάτι καινούργιο και ζωντανό που αξιοποιούσε τις δυνατότητες του Internet και συμπλήρωνε το «brand» του εντύπου.

 

Σε γενικές γραμμές η προσέγγιση ήταν «να είμαστε εκεί και βλέπουμε».

 

Ακόμα και σήμερα ο καθένας προσπαθεί να βρει το δρόμο του: άλλος επειδή έχει τη «γραμμή παραγωγής ειδήσεων», φτιάχνει ένα «portal» (πρέπει να αποτελεί την πλέον διεφθαρμένη από τη πολλή και άσχετη χρήση, λέξη του Internet!) στον τομέα που καλύπτουν τα περιοδικά του (lifestyle, πολιτικό, ειδικό, κλπ) και αναπαράγει το περιεχόμενο των εντύπων του με περισσότερες φωτογραφίες. Άλλος ονομάζει ‘web TV’ την ανάρτηση κάποιων videos, ενώ το Internet αποτελεί καταφύγιο όσοι «αστέρες» χάνουν την τηλεοπτική / ραδιοφωνική / έντυπη «στέγη» τους.  Πάντα με προφανή έλλειψη στρατηγική και σημαντικής άγνοιας για τις ιδιαιτερότητες (θετικές ή / και αρνητικές) και τη λογική του συγκεκριμένου μέσου. Στην Ελλάδα για τους έλληνες εκδότες το Internet είναι «κάτι» που ξέρουν πως επιβάλλεται να δραστηριοποιηθούν, χωρίς όμως να γνωρίζουν τίποτα περισσότερο από τα βασικά στοιχεία μιας επιχειρηματικής κίνησης όπως πιθανά έσοδα, κόστη, διαφοροποιητικοί παράγοντες (το περιζήτητο «Unique Selling Point»). Oι εξελίξεις δείχνουν πως ο ένας κοιτάει τι κάνει ο άλλος και αντιγράφει ότι νομίζει ενδιαφέρον. Κάποιοι αξιοποιούν τις γνωριμίες τους στη διαφημιστική αγορά για προσέλκυση διαφημιστικών εσόδων χωρίς όμως να μπορούν να υποστηρίξουν αυτά τα έσοδα με επισκεψιμότητα / αναγνωρισιμότητα / χρησιμότητα για τους τελικούς χρήστες ΄(και τους διαφημιζόμενους). Το κυριότερο είναι ότι απουσιάζει οποιασδήποτε μορφής αξιοποίηση της πραγματικής «αξίας» που οι εκδοτικές επιχειρήσεις έχουν: το μηχανισμό παραγωγής περιεχομένου και την αναγνωρισιμότητα που έχουν προς το κοινό – στόχο.

 

Στον αντίποδα τα ξένα μέσα μαζικής ενημέρωσης. Και αυτά πέρασαν την εποχή της «αμφισβήτησης και ανταγωνισμού». Σύντομα κατάλαβαν πως το Internet έχει έρθει «για να μείνει» και η καλύτερη προσέγγιση ήταν «to join it». Βασίστηκαν στο περιεχόμενο και τις υποδομές από τα παραδοσιακά κανάλια που είχαν (τηλεοπτικά / έντυπα / ραδιοφωνικά) και προσάρμοσαν όμως ανάλογα τόσο τις υπηρεσίες τους όσο και το περιεχόμενο. Ειδήσεις και άμεση ενημέρωση στο Internet, σχόλια και αναλύσεις στα έντυπα μέσα. Η τηλεοπτική εικόνα «εμπλουτιζόταν» από υλικό στο Internet και ταυτόχρονα αποτελούσε μέσο πρόσκλησης προς ακροατές για να συνεισφέρουν με το δικός τους περιεχόμενο. Το CNN εδώ και χρόνια καλεί τους ακροατές του να ανεβάζουν όποιο video θεωρούν ενδιαφέρον στο iReport . Εκεί βρήκε το κανάλι το υλικό για τη προσθαλάσσωση του αεροσκάφους της US Airways, εκεί βρέθηκαν σκηνές από δημόσιες διαμαρτυρίες στο Ιράν…  Το τηλεοπτικό μέσο ανακοινώνει την υπηρεσία που έχει δημιουργηθεί στο Internet, ώστε το μέσο να τροφοδοτηθεί με υλικό. Ή με επισκέπτες σε άλλες περιπτώσεις ή σε πρόσθετες λειτουργίες / υπηρεσίες σε κάποιες άλλες. Πριν λίγους μήνες, αμερικάνικο περιοδικό έβαλε σε συγκεκριμένη σελίδα του εντύπου του barcode το οποίο, αναγνωριζόμενο από το σύστημα του χρήστη, ενεργοποιούσε εφαρμογή παροχής ειδικού περιεχομένου στον browser του χρήστη. Το μέσο μάθαινε πόσοι αγόρασαν το έντυπο, πόσοι από αυτούς χρησιμοποίησαν τη συγκεκριμένη υπηρεσία, ποια ώρα, με ποια συχνότητα. Η υπέρτατη σύνδεση παραδοσιακού μέσου και Internet περιβάλλοντος: πάρε το έντυπο για να χρησιμοποιήσεις κάποια προωθημένη υπηρεσία και μέσα από αυτή θα «χτίσω» ένα στενότερο δεσμό με τον αναγνώστη μου.

 

Είναι η προσέγγιση που αναφέραμε στην αρχή και λέει πως «σερρφάρουμε στη (πληθώρα) του περιεχομένου που αναρτάται συνεχώς στο Internet» αλλά «κολυμπάμε (επιλεκτικά) στα άρθρα των εντύπων». Υλοποιείται από το ίδιο το Tennis Magazine. Μέσα στο έντυπο κλασικές συνεντεύξεις, ενημέρωση, ιστορικές αναδρομές, ευχάριστα αναγνώσματα και συμβουλές προς το κοινό-στόχο. Στο tennis.com συνεχής ροή ειδήσεων, τελευταία σκορ και ενημερωμένη η κατάταξη των αθλητών (που κάποτε εμφανίζονταν στις σελίδες του περιοδικού με καθυστέρηση 2 μηνών!), προϊοντική αναζήτηση, σύνδεση με e-shops (που όμως διαφημίζονται και στις σελίδες του εντύπου), blogs για περισσότερη ενημέρωση και άμεση επικοινωνία με τους επώνυμους συντάκτες και πολλά άλλα. Κάπου σε αυτά, υπάρχει και η ενημέρωση για την έντυπη μορφή, που με τη σειρά της επαναλαμβάνει το πόσα περισσότερα μπορεί ο μέσος τεννίστας να μάθει από το site του περιοδικού στο Internet.

 

Προωθημένα πράγματα – σίγουρα ναι. Αλλά στην χώρα μας, βρισκόμαστε ακόμα στα πρώτα, διστακτικά βήματα. Εφημερίδες έχουν web sites στα οποία απλά παρέχουν την έντυπη έκδοσή τους σε pdf μορφή μια –δυο μέρες μετά την έντυπη κυκλοφορία του φύλου. Κάποιοι «Πλατσουρίζουν στο Internet προσπαθώντας να μη πνιγούν από τα έντυπα».

 

http://www.neo2.gr/