Μέρα τραγωδίας για τη Νορβηγία, μέρα ντροπής για τη Δημοσιογραφία

 από Παραπολιτική

Της Shiva Balaghi*
To στάτους ενός φίλου στο Facebook με ειδοποίησε πως κάτι φοβερό συνέβη στο Όσλο. Φοβέρα πράγματα δεν συμβαίνουν συχνά στο Όσλο κι έτσι αμέσως έσπευσα να ψάξω να μάθω τι ακριβώς γινόταν. Διάβασα ένα ρεπορτάζ των New York Times που έδειχνε καθαρά προς την κατεύθυνση ακραίων μουσουλμανικών ομάδων, θυμωμένων με τον πόλεμο στο Αφγανιστάν. O “ειδικός” των New York Times που υπέγραφε το άρθρο ήταν ο Will McCants. Παρακολούθησα τα όσα έγραφε στον προσωπικό του λογαριασμό στο Twitter κατά τη διάρκεια της ημέρας, καθώς δήθεν μετέφραζε ένα υποτιθέμενο site των υποτίθεται υπεύθυνων για τις επιθέσεις στη Νορβηγία τρομοκρατών. Κατά τη διάρκεια της ημέρας, μετέφρασε αραβικές φράσεις από ένα φόρουμ σχετικά με το είδος των εκρηκτικών που χρησιμοποιήθηκε, για καταδιώξεις αυτοκινήτων στο Όσλο, για συλλήψεις κτλ. Και κάπως έτσι, οι Νew York Times επέτρεψαν να προκύψει μέσα από το ρεπορτάζ ότι ένας Μουσουλμάνος τρομοκράτης ευθύνεται…

…για τη μεγαλύτερη καταστροφή στην ιστορία της Νορβηγίας μετά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Ο Χίτλερ εισέβαλε στη Νορβηγία τον Απρίλιο του 1940, η οποία αποτελούσε στρατηγικό σύνδεσμο με τα ορυχεία σιδήρου της Σουηδίας και κύρια οδό ανεφοδιασμού των Συμμάχων προς τη Ρωσία του Στάλιν. Μόλις ολοκληρώθηκε ο αποκλεισμός της Νορβηγίας από τον Χίτλερ, η Ρωσία εισέβαλε και κατέλαβε το βόρειο τμήμα του Ιράν και η Μεγάλη Βρετανία το ανατολικό και το νότιο με σκοπό να δημιουργηθεί μια “γέφυρα” γης. Όπως έγραψε ο Τσόρτσιλ στον Στάλιν, οι Βρετανοί και οι Ρώσοι ουσιαστικά έδωσαν τα χέρια τότε, στο Ιράν. Όπως αποδεικνύεται, η χειρότερη επίθεση στη Νορβηγία από την εισβολή του Χίτλερ, πραγματοποιήθηκε από έναν νεο-ναζί. Η επίθεση είχε να κάνει τα φαντάσματα της ίδιας της Ευρώπης.
Οι Financial Times δεν ήταν καλύτεροι. Από την αρχή, ανέφεραν ισχυρισμούς περί ισλαμικής τρομοκρατίας, μένοντας σε αυτήν την άποψη και το απόγευμα όταν και μετέδωσαν ότι έγινε και μια σύλληψη σχετικά με την υπόθεση. Εξετάζοντας πολύ σύντομα το ενδεχόμενο να πρόκειται για τρομοκρατία νεοναζί ομάδων, οι Financial Times συνέχισαν να επικαλούνται ειδικούς στην τρομοκρατία οι οποίοι πειστικά εξηγούσαν ότι η επίθεση στο camping της νεολαίας πραγματοποιήθηκε από κάποιον “πρόθυμο να θυσιάσει τη ζωή του”, άρα από κάποιον Μουσουλμάνο καμικάζι. Στη συνέχεια, αφιέρωσαν σημαντικό χρόνο στην αναζήτηση τρομοκρατικών επιθέσεων από ισλαμιστές στις Σκανδιναβικές χώρες από το 2005. Πέρα όμως από την οργή τους προς του Μουσουλμάνους μετανάστες, οι Financial Times μας πληροφόρησαν ελάχιστα για την ταυτότητα των νορβηγικών νεοναζί ομάδων και για τους λόγους που ενδεχομένως να ήθελαν να “σφαγιάσουν” τους συμπατριώτες τους.
Η συνέντευξη της Judy Woodruff με έναν δημοσιογράφο από τη Νορβηγία που προβλήθηκε στην εκπομπή PBS’s Newshour ακολούθησε ένα παρόμοιο σενάριο. Μάθαμε βέβαια ότι “ένας 32χρονος λευκός Νορβηγός (σικ)” συνελήφθη ως βασικό ύποπτος για την έκρηξη και τους πυροβολισμούς. Δεν προσκομίστηκε όμως καμία πληροφορία σχετικά με το κίνητρο του δράστη ή σχετικά με τις πολιτικές του πεποιθήσεις, η Woodruff απλά δεν έθεσε αυτές τις ερωτήσεις! Ποιοι συγκροτούν το νεοναζί κίνημα στη Νορβηγία; Ποιοι είναι οι κομματικές τους διασυνδέσεις; Ποια η ιδεολογική τους πλατφόρμα; Αντί για αυτά τα σημαντικά ερωτήματα, ρώτησε σχετικά με την ιστορία της τρομοκρατίας στη Νορβηγία κι εστίασε το υπόλοιπο της συνέντευξης κυρίως στις σχέσεις της Νορβηγίας με χώρες όπως η Σρι Λάνκα, το Σουδάν, η Λιβύη και το Αφγανιστάν. Μας ενημέρωσαν ότι η Νορβηγία ως μέλος του ΝΑΤΟ διαθέτει στρατιωτικές δυνάμεις “σε διεθνείς στρατιωτικές επιχειρήσεις”. Ήρθε η ώρα ο αμερικανικός Τύπος να χρησιμοποιεί ευφημισμούς σχετικά με τον πόλεμο. Η Νορβηγία, ως ενεργό μέλος του ΝΑΤΟ, συμμετέχει στον πόλεμο στη Λιβύη και στο Αφγανιστάν.
Όμως οι πόλεμοι αυτοί δεν έχουν να κάνουν με το γιατί αυτή η πόλη έχει σήμερα μια τεράστια πληγή στην καρδιά της. Χθες, ένας λευκός 32χρονος Νορβηγός πυροδότησε μια βόμβα έξω από το πρωθυπουργικό γραφείο. Ταξίδεψε στη συνέχεια 45 λεπτά έξω από το Όσλο, στο νησί της Utoya σε ένα camping της νεολαίας του Εργατικού Κόμματος της χώρας. Φορώντας στολή αστυνομικού, πυροβόλησε αδιακρίτως και στη συνέχεια άρχισε να κλωτσάει τους τραυματίες για να ελέγξει αν ήταν ζωντανοί, πριν τους δώσει τη χαριστική βολή. Η νορβηγική αστυνομία δήλωσε ότι η επίθεση είχε “καταστροφικές διαστάσεις”.
Σε αυτόν τον κύκλο της διαρκούς ενημέρωσης, που επιδεινώνεται ακόμα περισσότερο από “ειδικούς” για την τρομοκρατία που κάνουν απλά έρευνα μέσω Google και μεταδίδουν μέσω του Twitter χιλιάδες πράγματα κάθε λεπτό, οι δημοσιογράφοι θα πρέπει να είναι πιο προσεκτικοί. Δεν υπάρχει πρόβλημα με το να μεταδόσεις σκέτη μια έκτακτη είδηση και με την πάροδο του χρόνου να δώσεις περισσότερες επαληθεύσιμες πληροφορίες. Κι εμείς όμως, ως “καταναλωτές” των ειδήσεων, οφείλουμε να είμαστε προσεκτικοί. Το φιάσκο του ομίλου Μέρντοχ απογυμνώνει τον τρόπο με τον οποίο ένα Μέσο μπορεί να χειραγωγηθεί για πολιτικούς σκοπούς ή οικονομικό όφελος.
Όσο ακόμα οι Νορβηγοί μετρούν συντρίμμια και θρηνούν τους νεκρούς τους, συνηθίζοντας σε μια νέα πραγματικότητα, οφείλουν να διεξάγουν έναν ειλικρινή εθνικό διάλογο. Ίσως σήμερα οι Μουσουλμάνοι να συμπεριλαμβάνονται στην τρέλα που οδηγεί τους Νεοναζί της Ευρώπης. Εξάλλου,σε μεγάλο βαθμό, οι ακροδεξιές αυτές απόψεις “σχηματοποιήσαν” την Ευρώπη του 20ου αιώνα. Ήρθε η ώρα η ίδια η Ευρώπη να αναγνωρίσει την δική της ιστορία βίας η οποία διαπλέκεται με το παρόν της με τον πλέον επώδυνο τρόπο.
* Η Siva Balaghi διδάσκει Ιστορία και Ιστορίας της Τέχνης στο Πανεπιστήμιο Brown των ΗΠΑ.
To άρθρο αναδημοσιεύεται στα ελληνικά από την Παραπολιτική μετά από επίσημη άδεια σε συνεργασία με τον ιστότοπο www.jadaliyya.com όπου και δημοσιεύθηκε πρωτογενώς. Μπορείτε να διαβάσετε την αγγλική έκδοση εδώ. Η συνεργασία θα συνεχιστεί, σε μια προσπάθεια αλληλεπίδρασης με τον άγνωστο στην ελληνική κοινή γνώμη αραβικό κόσμο.