Ρεπορτάζ που έγραψαν Ιστορία

Οι βρετανικοί «Τάιμς» εκθέτουν ριψοκίνδυνες ανταποκρίσεις δεκάδες χρόνια πριν από το Ιντερνετ

Αυτή την εποχή των ειδήσεων που μεταδίδονται την ίδια στιγμή, των ιστολογίων, του twitter και της συνεχούς ενημέρωσης, τα ρεπορτάζ πρέπει να είναι άμεσα. Ομως, ακόμα και με τα μέτρα και τα σταθμά της προ-κομπιούτερ εποχής, ένα ρεπορτάζ για τους «Τάιμς» του Λονδίνου που χρειάστηκε έξι χρόνια να φτάσει στην εφημερίδα πρέπει να αποτελεί κάποιου είδους ρεκόρ.

Ο Φρανκ Πάουερ ήταν ο ανταποκριτής της βρετανικής εφημερίδας στο Χαρτούμ, την πρωτεύουσα του Σουδάν, το 1884 όταν η πόλη δεχόταν την πολιορκία των δυνάμεων του Μοχάμεντ Αχμάντ μπιν Αμπντ Αλαχ. Τα μηνύματα του Πάουερ μεταφέρονταν με ατμόπλοιο και τηλέγραφο, όμως όταν ο τηλέγραφος κόπηκε, αναγκάστηκε να τα στείλει με δρομέα. Ο άνδρας που μετέφερε τα χειρόγραφα όταν συνειδητοποίησε ότι θα συλληφθεί από τον στρατό του Μαχντί, τα έκρυψε στον τοίχο ενός σπιτιού φτιαγμένου από λάσπη. Χρόνια αργότερα όταν απελευθερώθηκε, επέστρεψε στο σπίτι, έβγαλε τα χαρτιά από τον τοίχο και τα έστειλε στους «Τάιμς», όπου έφτασαν το 1890. Δυστυχώς, ο δημοσιογράφος δεν τα κατάφερε, καθώς δολοφονήθηκε από έναν τοπικό σεΐχη.

Η ιστορία του Φρανκ Πάουερ δεσπόζει στην έκθεση που άνοιξε την περασμένη εβδομάδα στο Λονδίνο, «The Times newseum», στην οποία περιγράφεται ο τρόπος με τον οποίο οι ανταποκριτές της εμβληματικής λονδρέζικης εφημερίδας κατόρθωσαν στο πέρασμα των χρόνων να στέλνουν ρεπορτάζ από τις πιο επικίνδυνες περιοχές του κόσμου, αψηφώντας πολλούς κινδύνους.

Η καταγραφή από τους «Τάιμς» του ανοίγματος του τάφου του Τουταγχαμών το 1923 ήταν πολυδάπανη. Θέλοντας να εξασφαλίσουν την αποκλειστικότητα οι απεσταλμένοι της εφημερίδας ξόδεψαν μεγάλα ποσά - συνολικά 3.500 λίρες της εποχής εκείνης, δηλαδή περίπου 137.000 λίρες σημερινές (περίπου 165.000 ευρώ). «Τα έξοδα είναι ο διάολος», έγραφε ο ανταποκριτής Χάρι Πέρι Ρόμπινσον στον διευθυντή του. «Τα ποσά που πηγαίνουν καθημερινά για ενοικίαση βαρκών και γαϊδουριών είναι υπέρογκα...».

Ακόμα και στη διάρκεια του 20ού αιώνα, οι ανταποκριτές αναγκάστηκαν να καταφύγουν σε ανορθόδοξες μεθόδους για να στέλνουν τα κομμάτια τους. Στην Πολωνία, στη διάρκεια του στρατιωτικού νόμου το 1982, ήταν τόσο δύσκολο κάποιος να στείλει ανταποκρίσεις ώστε ο Ρότζερ Μπόις αναγκάστηκε να ζητά από ταξιδιώτες που έφευγαν από τη χώρα να μεταφέρουν τα κείμενά του. «Μπορώ μόνο να ελπίζω ότι τα καταραμένα χειρόγραφα θα φτάσουν σε εσάς», έγραφε στον αρχισυντάκτη του, εξηγώντας ότι το συνδικάτο Αλληλεγγύη αναφερόταν ως Α «σε περίπτωση που οι συνοριοφύλακες το ξεφυλλίσουν και αναγνωρίσουν τη λέξη».

Τα Νέα / Μπαστέα Νατάσα