Τέλος εποχής για τη Le Monde

Του Ben Hall
Μάχη με το χρόνο δίνει από ό,τι φαίνεται η γαλλική εφημερίδα Le Monde που αναζητεί εναγωνίως νέους επενδυτές, αφού αν δεν βρει άμεσα νέα κεφάλαια κινδυνεύει να χρεοκοπήσει μέχρι το τέλος του Ιουλίου. Νέος αγοραστής δεν είναι δύσκολο να βρεθεί? Αλλά θα σηματοδοτήσει το τέλος μιας ολόκληρης εποχής για την απογευματινή ημερήσια εφημερίδα που ήταν πάντοτε το αγαπημένο ανάγνωσμα της γαλλικής ελίτ και η οποία, επί 60 συναπτά έτη, βρισκόταν υπό τον έλεγχο των συντακτών της.

Οι υποψήφιοι αγοραστές είναι πέντε: ο ισπανικός μιντιακός όμιλος Prisa που κατέχει ήδη το 15% αλλά αντιμετωπίζει και αυτός οικονομικά προβλήματα, το γαλλικό περιοδικό Le Nouvel Observateur, ο ιταλικός εκδοτικός όμιλος L’Espresso, ο ελβετικός όμιλος Ringier και ένα «πολυσυλλεκτικό» σχήμα που απαρτίζεται από τους Μαθιέ Πιγκάς, Πιερ Μπερζέ και Ξαβιέ Νιλ.

Ο κ. Πιγκάς υπήρξε τραπεζικό στέλεχος της Lazard και αγόρασε προσφάτως το πολιτιστικό περιοδικό Les Inrockuptibles, ο Πιερ Μπερζέ υπήρξε για πολλά χρόνια συνεργάτης και συνεταίρος του Ιβ Σεν Λοράν, ενώ ο Ξαβιέ Νιλ είναι δισεκατομμυριούχος μεγιστάνας των τηλεπικοινωνιών.

Επίσημη προσφορά δεν έχει υπάρξει μέχρι στιγμής, αν και το σχήμα Πιγκάς-Μπερζέ-Νιλ θεωρείται επικρατέστερο. Σε επιστολή τους προς τον πρόεδρο της Le Monde, οι τρεις άνδρες τόνιζαν πως η Le Monde «ανήκει στην κοινή τους κληρονομιά» και υπόσχονταν να «υπηρετήσουν» την εφημερίδα και όχι να τη «χρησιμοποιήσουν». Ο Ζιλ Βαν Κοτ, ο επικεφαλής της ένωσης των δημοσιογράφων της Le Monde και βασικός μέτοχος, δήλωσε ότι η αναζήτηση νέου αγοραστή μοιάζει με «διαγωνισμό ομορφιάς, αλλά με τη δαμόκλειο σπάθη να κρέμεται πάνω από τα κεφάλια μας».

Σύμφωνα με τον κ. Βαν Κοτ, αυτό που περιμένει η Le Monde από τους υποψήφιους αγοραστές της είναι να επενδύσουν περί τα 60-100 εκατ. ευρώ στον όμιλο και να εγγυηθούν την ανεξαρτησία των συντακτών σε αντάλλαγμα για την εξαγορά της. Η Le Monde έχει χρέη 100 εκατ. ευρώ.

Οι εργαζόμενοι της Le Monde αναμένεται να ψηφίσουν το τέλος της αξιοζήλευτης αυτονομίας τους σε συνέλευση που θα πραγματοποιηθεί στις 10 Ιουνίου και οι μέτοχοι της Le Monde υποτίθεται ότι θα επιλέξουν νέο ιδιοκτήτη λίγες ημέρες αργότερα.

Το γεγονός ότι μέχρι στιγμής δεν έχουν κατατεθεί επίσημες προσφορές σημαίνει ότι και οι δύο αυτές αποφάσεις μπορεί να καθυστερήσουν. Ωστόσο, εάν δεν βρεθούν σύντομα νέα κεφάλαια, η εφημερίδα μπορεί να μην έχει τα χρήματα να πληρώσει το προσωπικό της φέτος το καλοκαίρι. Η Le Monde αποτελεί ένα σπάνιο φαινόμενο στον κόσμο των εφημερίδων, δεδομένου ότι το προσωπικό της έχει στην κατοχή του την πλειοψηφία των μετοχών της και, ως εκ τούτου, το δικαίωμα να ασκεί βέτο στην επιλογή εκδότη, πολιτικής και στρατηγικής.

Πρόκειται για μια εγγύηση συντακτικής ανεξαρτησίας που υπερβαίνει τις συμφωνίες εμπιστοσύνης και τις δικλείδες ασφαλείας που εφαρμόζονται σε άλλες εφημερίδες. Ωστόσο, η εγγύηση αυτή λειτούργησε ανασταλτικά σε οικονομικό επίπεδο, καθιστώντας δυσκολότερη την προσαρμογή του ομίλου στον κόσμο των νέων media και αποθαρρύνοντας τις νέες επενδύσεις.

Η Le Monde δεν είναι η μοναδική εφημερίδα που αντιμετωπίζει πρόβλημα βιωσιμότητας στη Γαλλία. Αντιθέτως, τα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο κλάδος του ημερήσιου Τύπου είναι τόσο μεγάλα που η κυβέρνηση πέρυσι αναγκάστηκε να μοιράσει επιδοτήσεις 600 εκατομμύρια ευρώ.

Η εφημερίδα La Tribune, το δεύτερο σε κυκλοφορία οικονομικό φύλλο στη Γαλλία, πουλήθηκε προσφάτως για 1 ευρώ, παρά το γεγονός ότι πέρυσι είχε ισοσκελισμένο ισολογισμό. Μόλις τρία χρόνια νωρίτερα, ο Μπερνάρ Αρνό, ιδιοκτήτης της LVMH, κατέβαλε 230 εκατ. δολάρια για την ανταγωνιστική Les Echos.

Στην κάμψη της διαφήμισης και στις αλλαγές που παρατηρούνται στον ανεπτυγμένο κόσμο σε ό,τι αφορά τις αναγνωστικές συνήθειες των ανθρώπων έρχεται να προστεθεί στη Γαλλία και το υψηλό κόστος παραγωγής και διανομής.





Σπάνιο φαινόμενο
Η Le Monde αποτελεί σπάνιο φαινόμενο στον κλάδο των ΜΜΕ καθώς το προσωπικό της κατέχει την πλειοψηφία των μετοχών της και, ως εκ τούτου, το δικαίωμα να ασκεί βέτο στην επιλογή εκδότη, πολιτικής και στρατηγικής. Πρόκειται για μια εγγύηση συντακτικής ανεξαρτησίας που ωστόσο λειτούργησε ανασταλτικά σε οικονομικό επίπεδο, αποθαρρύνοντας τις νέες επενδύσεις.